Transanal Endoskopik Cerrahi
(TES, TEM, TAMIS)
Transanal endoskopik cerrahi nedir ?
Transanal endoskopik cerrahi (TES, TEM, TAMIS) rektumda (kalın bağırsağın son kısmı) yer alan iyi huylu poliplerin ve erken evre rektum tümörlerinin tedavisinde özel ekipmanlar ve ileri düzey bir teknik ile yapılan minimal invaziv cerrahi yöntemdir.
TAMIS Yöntemi
TAMIS Yöntemi
TEM Yöntemi
Hangi hastalıklarda kullanılır ?
• Rektum yerleşimli geniş tabanlı polipler (iyi huylu, kolonoskopi ile çıkarılamayacak, geniş tabanlı)
• Erken evre rektum kanserleri (mukoza ve submukoza ile sınırlı, lenf nodu metastazı olmayan/riski düşük olan)
• Rektum yerleşimli gastrointestinal stromal tümörler (GIST)
• Rektovajinal fistül (rektum ve vajina arası yol oluşması)
• Rektum cerrahisi sonrası gelişebilen kanama ve kaçak gibi anastomoz komplikasyonlarının tedavisi
Bir polip nasıl çıkarılmalıdır ?
Tüm polipler tek parça şeklinde ve sağlam sınırlar ile çıkarılmalıdır. Doğru bir patolojik inceleme ancak bu şekilde çıkarılan bir polipte yapılabilmektedir. Eğer bir polip tek parça ve sağlam sınırlar ile çıkartılamayacak ise işlem sırasında video görüntü kaydı yapıldıktan sonra biyopsi alınarak deneyimli bir merkeze yönlendirilmelidir.
Polipler neden sağlam sınırla ve tek parça çıkarılmalıdır ?
Polip uygun bir teknikle tek parça ve sağlam (negatif) sınırlar ile çıkarıldığında doğru bir patolojik inceleme yapılabilmektedir. Ancak bu şekilde çıkarılmış bir polipte içerisinde kanser gelişip gelişmediğinden emin olunabilir.
Endoskopi yöntemi ile çıkarılamayan polipler için mutlaka ameliyat yapılması gerekir mi?
Günümüzde teknolojik gelişmeler ve endoskopi yöntemlerindeki ilerlemeler geniş tabanlı ve büyük poliplerin tek parça ve sağlam sınırlar ile çıkarılabilmesine olanak vermektedir. Endoskopik submukozal diseksiyon (ESD) adı verilen teknik uygulanarak standart endoskopi yöntemleri ile çıkarılamayan poliplerin bazıları bu konuda eğitim almış ve deneyim kazanmış Gastroenterologlar ve Cerrahlar tarafından çıkarılabilmekte ve hastaların ameliyat olmasına gerek kalmamaktadır. Endoskopik yöntemler ile çıkarılamayacak kalın bağırsağın son kısmı ve rektum yerleşimli polipler için ise transanal endoskopik cerrahi ve transanal lokal eksizyon adı verilen yöntemler ile hastanın kalın bağırsak ve rektumu alınmadan bu polipler çıkarılabilmektedir. Böylelikle özellikle alt rektum (rektumun çıkış kısmına yakın) yerleşimli poliplerde ve erken evre rektum tümörlerinde transanal endoskopik cerrahi ile kolostomi (kalıcı torba) açılmasına gerek kalmayabilir.
Transanal endoskopik cerrahi öncesi hangi tetkikler yapılmalıdır ?
Rektum yerleşimli geniş tabanlı polibin tümünde olmasa bile bir kısmında kanser gelişmiş olabilir. O nedenle böyle bir polip ile karşılaşıldığında rektum tümörü varmış gibi evreleme yapılmalıdır.
Bu hastalarda lezyon çıkartılmadan önce;
• Tam Kolonoskopi (çekuma kadar tüm kolon değerlendirilmelidir)
• Biyopsi
• Toraks, üst ve alt abdomen BT (bilgisayarlı tomografi): Metastaz taramak için
• Rektum tümörü evrelemesine yönelik MR (manyetik rezonans görüntüleme) ya da endorektal ultrasonografi
Kanda tümör belirteçleri: CEA ve Ca 19-9 yapılmalıdır.
Bu tetkiklerin lezyon çıkartılmasından sonraya bırakılması yanıltıcı sonuçlara ve tedavi planının düzgün yapılamamasına neden olabilir.
Transanal endoskopik cerrahi ile çıkarılan bir polibin patoloji sonucu kanser olarak gelirse ne yapılması gerekir ?
1. Ek bir girişim yapmaya gerek olmayabilir; belirli aralıklar ile muayene, kan tetkiki, kolonoskopi ve radyolojik tetkikler ile takip yapılmalıdır
2. Rektumun cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir
3. Işın tedavisi ve kemoterapi uygulanabilir
Hastanın özellikleri, patoloji raporundaki bilgiler (invazyon derinliği, diferansiasyon derecesi, lenf ve kan damar invazyonu, tümör tomurcuklanması, çıkarılma sınırları gibi bazı özellikler) değerlendirilerek hastaya özgü tedavi ve takip yöntemi seçilmektedir.
Transanal endoskopik cerrahi konusundaki bilimsel yayınlarımız
Transanal endoskopik cerrahi konusunda düzenlediğimiz ve yer aldığımız eğitimler
Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği, Kadavra üzerinde Transanal Total Mezorektal Eksizyon (TaTME) Eğitimi, 2015
